Niet straffen maar belonen!

Belonen : aandacht voor wat goed gaat
Opvoeden is nu eenmaal 'leren' aan beide kanten (zowel ouder als kind), en daar hoort wel degelijk een prettige sfeer bij. Toch zien ouders vaak alleen wat fout loopt ... de problemen. Wat goed gaat, is vlug normaal: ´Het hoort zoª. Ouders die aandacht hebben voor het goede, oogsten meer succes dan ouders die alleen het slechte gedrag corrigeren. Belonen is positief reageren op positief gedrag. Dat is nog altijd iets anders dan 'verwennen'. Dan volgt de ouder altijd de wensen van het kind, ongeacht het gedrag van zijn kind.

Het is voor de meeste ouders makkelijker om straffen te verzinnen, dan goede beloningen. Het spreekt voor zich wanneer we hier spreken over belonen en straffen, dat het niet enkel gaat over de 'peuter', want belonen en straffen is één van de belangrijkste zaken in het totale opvoedingspatroon van je kind.

Je kan beloningen in drie groepen opdelen :
Materiële beloningen: snoep, geld, een boek of cd, speelgoed. Het zijn tastbare dingen. Kinderen moeten leren dat een beloning niet altijd materieel hoeft te zijn. Materiële cadeautjes kunnen, maar geef ze niet zomaar ... enkel voor bijzondere inspanningen.

Activiteitbeloningen: een uitstap maken, naar de film gaan, samen stratego spelen, langer opblijven. Het zijn activiteiten die uw kind graag doet. Het hoeft niet altijd spectaculair te zijn. Activiteitbeloningen versterken vaak het samengevoel. Ze zorgen voor een prettige sfeer, meer contact en samenwerking.

Sociale beloningen: lof (´Goed gedaanª), een knuffel, schouderklop, knipoog... Zij vormen de belangrijkste beloningen. Wie waardering krijgt, gaat geloven in zichzelf en werkt aan een nauwe band.

Beloning bevat 7 aandachtspunten

Waar hou je rekening mee als je een kind beloont ?

1. Wat je belooft, moet je doen. Als na bepaald gewenst gedrag (goed rapport, kamer opgeruimd, gras maaien) een beloning werd beloofd, dan moet die er ook komen. Stel ze niet uit.

2. Beloon niet altijd 'na elk' gewenst gedrag. Wie altijd beloont, leert zijn kind dat het nooit iets gratis moet doen, dat niets kan of moet zonder beloning. Belonen wordt niet meer interessant, of kinderen gaan een steeds grotere beloning eisen.

3. Een verrassende beloning heeft een grotere waarde dan een voorspelbare (altijd geld geven, altijd naar de speeltuin). Zorg voor voldoende afwisseling.

4. Een beloning werkt het best als ze nauw aansluit bij het gedrag.

5. Een beloning moet ook voor het kind de betekenis van een beloning hebben. Kies ze af en toe ook samen.

6. Het is beter vaak te belonen dan groots te belonen.

7. Een straf kwijtschelden of verminderen is ook een beloning. Doe dat niet te vaak, anders verliest straf haar invloed.

De bedoeling van straffen
De bedoeling van straf is het foutieve gedrag te veranderen. Wie opvoedt moet regels stellen en afspraken maken. Ouders moeten duidelijk maken wat mag en kan, en wat niet. Kinderen zullen sowieso proberen om die grenzen te overschrijden. Onder meer omdat niet alle grenzen duidelijk kunnen (en moeten) zijn, omdat niet alle grenzen even aangenaam zijn en omdat kinderen nu eenmaal kinderen zijn. Met straf proberen ouders kinderen aan te zetten om hun gedrag te veranderen en aan te passen. Straffen kunnen succes hebben, maar ze kunnen ook zorgen voor een sfeer van angst en vijandigheid.

Er zijn verschillende soorten of manieren van straffen
Straffen is per definitie onaangenaam. Ga er dus voorzichtig mee om en maak er geen gewoonte en zeker geen misbruik van!

Fysieke straffen (slaan bv.) zijn uitgesloten. Geen enkele opvoeder (ouder, leerkracht) mag ooit een kind pijn doen. Een tik op de vinger bij een peuter die in de medicijnenkast prutst, hoeft geen pijn te doen.

Activiteitstraffen : die verbieden aangename bezigheden (geen tv kijken...) of leggen onaangename bezigheden op (karweien). Op school zijn het vaak gebruikte straffen.

Sociale en psychologische straffen zoals iemand bespotten, verwijten maken, negeren, de neus ophalen, bekritiseren. Ze doen kinderen vaak veel meer pijn dan fysieke straffen. Wie respect heeft voor kinderen, doet dat niet.

Mijn mening: als je laat zien wat je goed doet zullen kinderen dat waarderen. Dat houdt in dat ze het zo veel mogelijk dingen goed willen doen om een beloning te krijgen. Want tenslotte willen ze allemaal aandacht als dat nou positief of negatief is!